ศาลอิหร่านสั่งประหารชีวิตผู้ต้องหาที่เกี่ยวข้องกับการประท้วงเป็นรายแรก

ศาล อิหร่าน ตัดสินประหารชีวิต บุคคลรายหนึ่งที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการประท้วงรุนแรงและไม่จบสิ้น นับเป็นผู้ประท้วงรายแรกที่โดนตัดสินโทษประหาร นอกจากนี้ศาลยังตัดสินจำคุกผู้ประท้วงอีก 5 ราย

เมื่อวันที่ 14 พ.ย. 2565 สำนักข่าวอัลจาซีราห์ แถลงการณ์ว่า ศาลปฏิวัติในกรุงเตหะราน ของอิหร่าน ตัดสินว่า จำเลยรายหนึ่งซึ่งไม่เปิดเผยนาม มีความผิดในข้อกล่าวหา “เป็นปรปักษ์ต่อพระเจ้า” และ “เผยแพร่การคดโกงฉ้อฉลบนโลก” เกี่ยวกับเหตุประท้วงจลาจลจุดไฟเผาศูนย์ราชการ และทำลายความสงบสุขของสาธารณะ ก่อคดีต่อต้านความมั่นคงของชาติ จำต้องรับโทษประหารชีวิต โดยเขาเป็นผู้ประท้วงรายแรกที่โดนจับกุมตัวฟ้องและได้รับโทษประหารชีวิต นับตั้งแต่เริ่มมีการประท้วงร้ายแรงที่อิหร่าน เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา

ด้านสำนักข่าว IRNA ของอิหร่านแถลงการณ์ว่า มีผู้ประท้วงอีก 5 รายโดนตัดสินติดคุกระหว่าง 5-10 ปี ในข้อหา ทำลายความสงบสุขของสาธารณะ ก่อคดีต่อต้านความมั่นคงของชาติ โดยคำตัดสินของศาลนับว่าเป็นในขั้นต้นและทนายจำเลยสามารถขออุทธรณ์ได้

ทั้งนี้ สถานการณ์ในอิหร่านยังคงวุ่นวายจากการประท้วงในหลายเมืองทั้งประเทศที่ดำเนินมาเป็นเวลานานยาวนานหลายสัปดาห์ หลังการเสียชีวิตอย่างมีเงื่อนงำของมาห์ชา อามีนิ หญิงสาวเชื้อสายเคอร์ดิช วัย 22 ปีภายใต้อำนาจบังคับตัวของตำรวจ เมื่อเดือนกันยายน2565 ซึ่งบรรดาผู้ประท้วงเชื่อว่าเธอเสียชีวิตจากการเช็ดกทรมาน ปองร้ายในเรือนจำ.

ศาลอิหร่าน ตัดสินประหารชีวิตเป็นรายแรก ผู้เข้าร่วม อิหร่าน ต้านรัฐ

วันที่ 14 พ.ย. สถานีวิทยุกระจายเสียงบีบีซี แถลงการณ์ว่า สื่อทางการอิหร่านแจ้งข่าวว่า ศาลอิหร่าน ตัดสินคดีประหารชีวิตผู้โดนจับกุมฐานร่วมสำหรับเพื่อการประท้วงที่ขยายไปทั้งประเทศ โดยศาลปฏิวัติในกรุงเตะหรานพบว่า จำเลยที่ไม่ได้รับการเปิดเผยชื่อ จุดไฟเผาที่กระทำการรัฐบาล และมีความผิดเป็นปฏิบัติต่อพระเจ้า

ขณะกลุ่มสิทธิมนุษยชนอิหร่าน (Iran Human Rights) เตือนว่า ทางการอิหร่านบางทีอาจวางแผนประหารชีวิตอย่างรีบร้อน โดยอ้างรายงานทางการว่า มีผู้ถูกตั้งข้อกล่าวหาที่สามารถได้รับโทษตายได้อย่างน้อย 20 คน

นายมาห์มูด อามีรี-โมกัดดัม ผู้อำนวยการกลุ่มสิทธิมนุษยชนอิหร่าน เรียกร้องให้ชุมชนระหว่างชาติปฏิบัติการเร่งด่วนและเตือนอิหร่านอย่างแข็งขันถึงผลลัพธ์ที่จะตามมาสำหรับเพื่อการประหารชีวิตกลุ่มผู้ประท้วง

ทั้งนี้ การประท้วงเกิดขึ้นเมื่อ 2 เดือนที่ผ่านมา หลังการตายของหญิงสาวรายหนึ่งขณะถูกตำรวจศีลธรรมควบคุมตัวเพราะฝืนกฎหมายการสวมฮิญาบที่เคร่งครัด มีรายงานการประท้วง 140 เมืองทั้งประเทศ

กลุ่มสิทธิมนุษยชนอิหร่านบอกว่า มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 326 ราย (ในปริมาณนี้เป็นเด็ก 43 ราย และผู้หญิง 25 ราย) จากการกำจัดอย่างรุนแรงโดยกองกำลังรักษาความมั่นคง

ส่วนสำนักข่าวนักขยับเขยื้อนสิทธิมนุษยชน (Human Rights Activists News Agency – HRANA) ที่อยู่นอกอิหร่านเช่นกัน แถลงการณ์ว่า ยอดผู้เสียชีวิตอยู่ที่ 339 ราย และกลุ่มผู้ประท้วงอีก 15,300 คน ถูกกักคุม และเจ้าหน้าที่รักษาความมั่นคงเสียชีวิต 39 นาย

ด้านชนชั้นนำของอิหร่านวาดภาพการประท้วงว่าเป็น “จลาจล” ที่ศัตรูต่างชาติของประเทศยุยง ล่าสุด เมื่ออาทิตย์ที่แล้ว นายโกลัมฮุสเซน โมห์เซนี เอเจย์ หัวหน้าศาลยุติธรรม ประกาศว่า ควรระบุตัวผู้กระทำความผิดคนสำคัญให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และพิพากษาโทษที่จะส่งผลยับยั้งชั่งใจคนอื่นได้

นายเอเจย์เตือนว่า ผู้ก่อจลาจลบางทีอาจถูกตั้งข้อกล่าวหา “โมฮาเรเบห์” (เป็นศัตรูกับพระเจ้า), “เอฟซาด ฟิล-อาร์ซ” (ทุจริตบนโลก) และ “เบกี” (กบฏติดอาวุธ) ทั้งหมดนี้มีโทษประหารชีวิตในระบบกฎหมายตามชารีอะห์ของอิหร่าน

หัวหน้าศาลยุติธรรมกล่าวอีกว่า ผู้ครอบครองและใช้อาวุธหรืออาวุธปืน ก่อกวนความมั่นคงของชาติ หรือฆ่าคนไหน บางทีอาจได้รับ “กีซาซ” (การตอบโต้ในรูปแบบเดียวกัน) เป็นการตอบตอบสนองต่อการเรียกร้องความเป็นธรรมด้วยการลงโทษจากสมาชิกรัฐสภาอิหร่าน 272 คนจากทั้งหมด 290 คน

สื่อท้องถิ่นอ้างเจ้าหน้าที่ศาล มีผู้ถูกตั้งข้อกล่าวหามากกว่า 2,000 คนจากการมีส่วนร่วมในจลาจลครั้งล่าสุด ในปริมาณนี้ 164 คนอยู่ในจังหวัดฮอร์มอซกัน ตอนใต้ อีก 276 คนอยู่ในจังหวัดมาร์กาซี ตอนกลาง และ 316 คนอยู่ในจังหวัดอิสฟาฮันที่อยู่ใกล้เคียง

ศาลอิหร่านมีคำตัดสินประหารชีวิตผู้ประท้วงรายหนึ่งซึ่งจุดไฟเผาสถานที่ราชการ สำหรับเพื่อการประท้วงเรียกร้องความยุติธรรให้ “มาห์ซา อามินี”

นับตั้งแต่สถานะการณ์ที่ “มาห์ซา อามินี” หญิงชาวเคิร์ด-อิหร่านวัย 22 ปี เสียชีวิตเมื่อวันที่ 16 ก.ย. ข้างหลังถูก “ตำรวจศีลธรรม” จับกุมตัว เนื่องจากไม่สวมฮิญาบคลุมผมและใส่ชุดที่เปิดเผยท่อนแขนและขา ก็เกิดเหตุประท้วงร้ายแรงอย่างสม่ำเสมอในอิหร่าน

จนกระทั่งรัฐบาลตัดสินใจใช้ไม้แข็ง ด้วยการลงมติผ่าน “กฎหมายประหารชีวิตผู้ที่ก่อคดีร้ายแรงต่อรัฐ” ซึ่งหมายความรวมทั้งเหล่าผู้ประท้วงที่ออกมาเรียกร้องความยุติธรรมให้กับอามินีด้วยความโกรธแค้น

และล่าสุดสื่อท้องถิ่นอิหร่านแถลงการณ์ว่า ศาลอิหร่านได้มีคำวินิจฉัยประหารชีวิตผู้ประท้วงรายหนึ่งโดยไม่เปิดเผยชื่อ ซึ่งจุดไฟเผาสถานที่ราชการในระหว่างการประท้วง จากความผิด ฐาน “ก่อกวนความสงบเรียบร้อยของสาธารณะ และการสมรู้ร่วมคิดกันก่ออาชญากรรมต่อความมั่นคงของชาติ ก่อสงครามและความชั่วร้ายบนโลก ก่อสงครามผ่านการลอบวางเพลิง และเจตนาทำลายล้าง”

นอกจากนี้ ยังมีผู้ประท้วงอีก 5 คนถูกจำคุก 5-10 ปี ภายใต้ข้อหาก่อกวนความสงบเรียบร้อยของสาธารณะ และการร่วมมือกันก่อคดีต่อความมั่นคงของชาติ

ตลอดเวลาเกือบ 2 เดือนที่ผ่านมาที่เกิดเหตุประท้วง ทางการอิหร่านได้ตั้งใจกำจัดผู้ประท้วงด้วยความร้ายแรง โดยจับกุมตัวและฟ้องกับผู้ประท้วงแล้วอย่างน้อย 1,000 คน และฆ่าผู้ประท้วงไปแล้วถึง 326 ราย ทำให้นี่เป็นหนึ่งสำหรับเพื่อการประท้วงที่นองเลือดที่สุดคราวหนึ่งของอิหร่าน

องค์การสหประชาชาติ หรือยูเอ็น (UN) ได้ออกมาเรียกร้องให้ทางการอิหร่าน “หยุดการใช้โทษประหารกับผู้ที่ร่วมหรือถูกยัดเยียดข้อหาว่ามีส่วนร่วมสำหรับเพื่อการประชุมอย่างสันติ” และ “หยุดใช้โทษประหารเป็นครื่องมือในการกำจัดการประท้วง”